آیا تشخیص چهره با پوشش ماسک امکان پذیر است؟

سیستم تشخیص چهره با ماسک

هیچ وقت فکر نمی کردم که یک ویروس و بیماری مرتبط با آن باعث گردد که در وبلاگم که مربوطه به سیستم های حضور و غیاب است، چندین مقاله بنویسم. 

چه کار می شود کرد؟! این موجود ریز و نابکار، تمام دنیا و تمام کسب و کارها را تحت تأثیر خود قرار داده است. تکنولوژی های روز دنیا در حال ایجاد تغییراتی در خود، جهت مقابله یا همزیستی مسالمت آمیز با این ویروس (Covid-19) هستند.

 

بروز ویروس کرونا و فراگیری آن در سرتاسر کره زمین، چالش های فراوانی را بوجود آورده است. تعدادی زیادی از انسانها در سرتاسر جهان به ویروس Covid-19  مبتلا شده اند و بسیاری نیز جان خود را از دست داده اند. رعایت بهداشت فردی و فاصله گذاری فیزیکی بین انسانها، مهمترین اقدام برای مقابله با این ویروس است. یکی از راهکارهای پیشنهادی برای جلوگیری از گسترش این ویروس در تمامی کشورها، استفاده از ماسک است. در بسیاری از کشورها استفاده از ماسک اجباری شده است. به طور مثال در کشور چین و آمریکا، مردم بدون استفاده از ماسک،‌ اجازه حضور در ملأ عام و ورود به مکان های گوناگون را ندارند و حتی با متخلفین نیز برخورد می شود.

اما استفاده از ماسک اختلالاتی را مخصوصاً‌ در کشورهای پیشرفته ای که از تکنولوژی های روز استفاده می کنند، بوجود آورده است. یکی از این مشکلات، اختلال در عملکرد سیستم های تشخیص چهره، به علت پوشیدن ماسک برای جلوگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا است.

 

فناوری تشخیص و شناسایی چهره، یکی از قابلیت هایی است که در بسیاری از صنایع و کسب و کارها و حتی زندگی روزمره مردم مورد استفاده قرار می گیرد.

به طور مثال اکثر معابر و اماکن کشور چین مجهز به دوربین های تشخیص چهره است. قفل گوشی های هوشمند در بیشتر کشورها، مجهز به تکنولوژی تشخیص چهره می باشد. از کاربردهای دیگر سیستم تشخیص چهره می توان به کنترل تردد و حضور و غیاب کارکنان، پرداختهای بیومتریک با گوشی هوشمند، کنترل تردد و همچنین شناسایی مجرمین در ایستگاه های قطار، فرودگاه ها، فروشگاه ها و هتل ها، پرداخت های بانکی، کنترل تردد در مدارس و دانشگاه ها و ... اشاره کرد.

 

با شیوع و فراگیری ویروس کرونا و اجبار همگانی جهت استفاده از ماسک، اختلالاتی در شناسایی از طریق چهره در اماکن مختلف بوجود آمد، ‌چرا که شناسایی چهره،‌ از طریق شناسایی الگوهای نقاط مختلف روی صورت، از بالای چانه تا بالای ابرو (چانه، لب ها، گونه ها ، بینی،‌ ابرو و ...) صورت می گیرد. در صورت استفاده از ماسک، برخی از این نقاط پوشیده می شود و دسترسی به تعداد قابل توجهی از نقاط مسدود می شود و در نهایت امکان شناسایی از این طریق را غیر ممکن و یا سخت می کند. به هنگام پوشیدن ماسک نقاط شناسایی کمی از چهره (صورت) باقی می ماند و به این علت شناسایی از این طریق با مشکل مواجه می شود.

 

 

در ادامه به برخی از این مشکلات اشاره می کنم.

 

 

1

 

تعداد زیادی از افرادی که قفل گوشی های هوشمند خود را با فناوری تشخیص چهره باز می کردند،‌ در صورت استفاده از ماسک به مشکل برخوردند و درخواست های بسیاری جهت بازگرداندن فناوری شناسایی اثر انگشت به گوشی های هوشمند به شرکتهای سازنده ارسال شد.

 

 

2

 

ورود بسیاری افراد از طریق گیت های کنترل تردد مبتنی بر شناسایی و تشخیص چهره، مختل شد. در صورتی که این افراد قبل از استفاده از ماسک به راحتی از این گیت ها تردد داشتند.

 

 

3

 

نظارت بر شهروندان و عابران چینی که در سطح شهر و خیابان ها در حال تردد و عبور و مرورر بودند، بدلیل استفاده از ماسک و پوشیده شدن صورت، دچار مشکل شد. (سیستم تشخیص چهره، به طور گسترده ای در نقاط مختلف و معابر کشور چین، جهت نظارت بر مردم به کار می رود.)

 

4

 

استفاده از ماسک در شرکت‌ها و مشاغل مختلف، سبب ایجاد اختلال در سیستم های حضور و غیاب مبتنی بر تشخیص چهره گردید. از طرف دیگر کارفرمایان نمی توانستند به کارکنان یا افراد دیگری که به شرکت‌ تردد دارند، دستور دهند ماسک را کنار بگذارند زیرا این کار ممکن بود باعث شیوع هر چه بیشتر ویروس کرونا شود. 

 

 

این مشکلات شرکت‌ها و سازمان‌ها را بر آن داشت که به دنبال راهکاری برای تشخیص چهره افراد با ماسک باشند.

 

البته برخی از شرکت‌ها ادعا می کنند که فناوری آنها تحت تأثیر ماسک قرار نگرفته و هوش مصنوعی حتی اگر نیمی از صورت پوشانده شود هنوز هم می‌تواند چهره افراد را با دقت بالایی تشخیص داده و شناسایی کند.

اما آیا تشخیص چهره با ماسک امکان‌پذیر است؟

 

به نظر شما، با توجه به پوشیده شدن قسمتی از الگوهای مورد نظر جهت تشخیص چهره، آیا امکان شناسایی فرد از طریق چهره با استفاده از ماسک امکان پذیر خواهد بود؟

 

جواب تعداد از شرکت ها از جمله SAFR، Facewatch از انگلیس و شرکت Hanwang از چین به این سوأل "بله" است. این شرکتها اظهار می کنند که سیستم جدیدی برای تشخیص چهره تولید کرده اند، که می تواند افراد را حتی در صورت پوشیدن ماسک شناسایی کند.

شرکت اپل نیز اعلام کرده است که ،برنامه بتا برای آخرین نسخه  IOS،در حال به روزرسانی تکنولوژی Face ID است تا افرادی را که ماسک گذاشته‌اند، شناسایی شوند. 

 

این شرکتها الگوریتمی ارائه داده اند که می تواند بر اساس نقاط دور چشم و ابروی فرد، چهره او را تشخیص داده و شناسایی کند. زیرا چشم و ابروها نقاط ثابتی روی صورت هستند که با ماسک پوشیده نمی شوند و به مرور زمان تغییر نمی کنند.

 به گفته شرکت فناوری Hanwangچین، سیستم تشخیص چهره آنها اولین سیستمی است که برای شناسایی موثر افرادی که از ماسک استفاده می کنند، به کار رفته است. این شرکت چینی اعلام کرده است که  حتی به هنگام استفاده از ماسک، این سیستم حدود  95٪ در تشخیص و شناسایی چهره افراد موفق عمل می کند.

یکی از بزرگترین مشتریان و کاربران این سیستم جدید، وزارت امنیت عمومی چین است که ادارات پلیس این کشور را تحت کنترل دارد. دولت چین برای اهدافی نظیر شناسایی و ضبط حرکات افراد از دوربین ها و فناوری تشخیص چهره به طور گسترده استفاده می کند. همچنین استفاده از این سیستم می تواند مظنونان جرم و تروریست ها را شناسایی و گزارش دهد.

 

شرکت چینی SenseTime نیز، از ارتقای الگوریتم تشخیص چهره خود خبر داده که افراد دارای ماسک را نیز شناسایی می‌کند. این شرکت فناوری تشخیص چهره خود را به نحوی ارتقاء داده است تا بتواند چهره شخصی که ماسک بر صورت دارد را بدون نیاز به برداشتن ماسک از صورت شناسایی کند.این سیستم به جای تکیه بر نقاط اطراف دهان، هویت فرد را از روی چشمان و ناحیه بالای بینی در صورت وی تشخیص می دهد.

 

محصولات مختلف سیستم های مبتنی بر تشخیص چهره از جمله دستگاه های حضور و غیاب، فوراً به تکنولوژی جدید شناسایی چهره با ماسک مجهز شده اند. حتی چند مدل از این دستگاه های حضور و غیاب نیز ،‌ به بازار حضور و غیاب ایران راه یافته است. در حال حاضر چندین شرکت حضور و غیاب در کشورمان، مدل هایی از دستگاه های حضور و غیاب مبتنی بر تشخیص چهره با ماسک را ارائه داده اند. طبق ادعای شرکت های ارائه دهنده، این دستگاه ها توانایی تشخیص چهره با ماسک از فاصله 5 متری را دارند.

راستی آزمایی شناسایی چهره با ماسک

 

هنوز مشخص نیست این اظهاراتی که در مورد شناسایی صورت بیان می‌شود چقدر دقیق هستند و مدتی طول خواهد کشید تا پاسخ‌های قطعی دریافت شود. هنوز هیچ بازخوردی در استفاده از تکنولوژی جدید تشخیص چهره با ماسک از طرف کاربران ارائه نشده است. در ضمن هنوز آزمایشگاه های مربوطه نیز جواب تست های خود را از این فناوری اعلام نکرده اند. بنابر این نمی توان هیچ اظهار نظر قطعی در رد یا پذیرش این قابلیت داشت.