سیستم کنترل تردد افراد ( Access Control ) مجموعهای است از تجهیزات سخت افزاری و نرمافزاری که وظیفه مدیریت و کنترل تردد انسانی یا خودرو در یک منطقه و یا مدیریت دسترسی به یک منبع و گرفتن سرویس از آن را بر عهده دارد. این کنترل و نظارت می تواند بصورت آنلاین (شبکه) و یا آفلاین (مستقل) صورت پذیرد .
اهداف اصلی سیستم کنترل تردد افراد (Access Control) عبارت است از: ایجاد محدودیت زمانی و مکانی در تردد، افزایش امنیت، تشخیص هویت، ردگیری افراد
از نامی که بر روی این سیستمها گذاشته شده است، پیداست که توسط آنها میتوان ورود و خروج افراد را به ساختمانها و محیطهای مختلف کنترل و مدیریت کرد.
این سیستم با تعریف افراد مجاز به همراه محدوده زمانی مجاز آنها، امکان کنترل و مانیتور کردن ورود و خروج فرد را فراهم مینماید.
سیستم کنترل تردد در ورودی ادارات و سازمانها، پارکینگها، اماکن فرهنگی و ورزشی، اماکن امنیتی و نظامی، ورودی ساختمانها و در بخشهای داخلی یک ساختمان برای نظارت بر یک بخش خصوصی که ورود افراد متفرقه ممنوع است، نصب می شود.
اعطا یا سلب مجوز دسترسی به یک منبع در سیستم کنترل دسترسی شامل قفل و یا باز کردن درب ها یا راه بندها و دنبال کردن مسیر ورود و خروج اشخاص است که می تواند داخل یک ساختمان، یک محدوده یا طبقه خاصی از آن یا حتی تعدادی از ساختمان های وابسته به یک منطقه باشد.
از سیستم کنترل تردد می توان جهت مدیریت دسترسی به سایر سرویسهای عمومی نظیر مترو، اتوبوسرانی، کاربردهای مالی و اعتباری، سیستم های حضور و غیاب و یا رستوران نیز استفاده نمود.
از قابلیتهای دیگر سیستم کنترل دسترسی، اعلام خطر در مواقع حساس است. اعلام خطر به معنای فرستادن هشدار از جانب مکان های حساسی است که قبلاً تعریف شدهاند. به عنوان مثال طولانی شدن زمان باز ماندن درب می تواند یکی از مواردی باشد که باعث اعلام خطر و فرستادن پیغام به اتاق کنترل شود.
در سیستم کنترل تردد یا کنترل دسترسی، ابتدا باید شخص احراز هویت و اعتبار سنجی شود، احراز هویت توسط یک کارتخوان و یا خواننده بیومتریک و یا روشهای دیگر صورت میگیرد. در صورت تأیید هویت و داشتن اعتبار،اجازه دسترسی به منطقه مورد نظر صادر میشود، در غیر اینصورت اجازه دسترسی داده نمیشود.
ویژگیهای سیستم کنترل تردد
یکی از ویژگیهای مهم سیستم کنترل تردد ( اکسس کنترل ) این است که در آن کلیه ترددها مانیتور و ثبت میشود و شما میتوانید تمامی رفت و آمدهای انجام شده در محوطه تحت پوشش را در هر زمان دلخواه بررسی کنید. دومین ویژگی و مزیت سیستم کنترل تردد ، قابل تنظیم بودن آن برای هر کاربر برای زمانهای دلخواه است.
برخلاف کلیدهای فیزیکی که به راحتی کپی می شوند، کلیدهای الکترونیکی استفاده شده در سیستم کنترل دسترسی بسیار پیچیده و در اکثر موارد غیر قابل تکثیر میباشند و محیط امنتری را برای سازمان شما به ارمغان می آورند.
ویژگی مهم دیگر سیستم کنترل تردد، قابلیت کنترل و برنامه ریزی قفلهای الکترونیکی از راه دور (آنلاین) است.
انواع سیستم های کنترل تردد
سیستم های کنترل تردد را می توان به دو گروه زیر طبقه بندی کرد:
کنترل تردد افراد - کنترل تردد خودرو
سیستم کنترل تردد فرد ، برای مدیریت ورود و خروج افراد و سیستم کنترل تردد خودرو یا مدیریت پارکینگ برای مدیریت ورود و خروج انواع وسایل نقلیه به یک محوطه خاص به کار میروند.
راهکارهای شناسایی در سیستم کنترل تردد افراد
- روش های غیر بیومتریکی
روش های غیر بیومتریکی برای شناسایی افراد به دو شکل عمده زیر استفاده می شود:
رمز یا کد (ورود پسورد یا رمز عبور توسط صفحه کلید روی دستگاه)
کارت (اکثر دستگاههای جدید از کارت و کارتخوان بدون تماس استفاده میکنند.)
- روش های بیومتریکی
بیومتریکها (اثر انگشت، چهره، عنبیه چشم، کف دست) نقش مهمی در سیستمهای کنترل تردد دارند و به صورت گسترده در دستگاههای کنترل تردد (کنترل دسترسی) به کار میروند.
- روش ترکیبی
این روش از ترکیب دو یا چند راهکار صرفاً بیومتریک، صرفاً غیر بیومتریک و یا هم بیومتریک و هم غیر بیومتریک حاصل می شود. روش ترکیبی اجازه یکپارچه شدن دو یا چند روش را برای غلبه بر هر یک از محدودیت های موجود در استفاده از تک تک روشهای یاد شده می دهد.
به طور مثال به جای این که شخص فقط با ثبت کارت و یا اثر انگشت بتواند به یک اتاق دسترسی پیدا کند، میتوان پارامترهای دستگاه را به صورتی تنظیم کرد که افراد ملزم باشند ابتدا کارت یا رمز عبور خود را ثبت کنند و سپس اثر انگشت یا چهره خود را به دستگاه کنترل تردد نشان دهند. در صورتی که کارت یا رمز عبور تأیید شده و سپس اثر انگشت یا چهره نیز با موفقیت شناسایی شود، دسترسی به منطقه خاص مجاز خواهد بود. اما اگر یکی از فاکتورهای شناسایی ، تأیید نشود، دسترسی به منطقه مورد نظر امکانپذیر نخواهد بود.
به این صورت امکان سوء استفاده و جعل بسیار کاهش یافته و یا غیر ممکن خواهد شد.
برای این که امنیت را بیشتر کنیم، میتوان به جای دو عامل از سه عامل برای تأییدیه دسترسی به منطقه خاص استفاده کرد. مثلاً ابتدا کارت ثبت میشود، سپس اثر انگشت شناسایی میشود و در صورت تأیید دو مورد اول، شخص ملزم به تأیید چهره خود نیز میباشد.
نکته : روش احراز هویت چند عاملی (ترکیبی) بیشتر برای کنترل دسترسی به مناطق حساس کاربرد دارد و برای ثبت حضور و غیاب کارکنان توصیه نمیشود، زیرا به شدت ترافیک ورود و خروج را (به خصوص در تعداد زیاد پرسنل) افزایش میدهد.
- روشهای نوظهور
علاوه بر راهکارهای ذکر شده، فناوریهای نسبتاً جدیدی هم قابلیت استفاده در سیستمهای کنترل تردد را دارند. فناوری اسکن کدهای QR (QR Code)، فناوریهای مبتنی بر موبایل ( NFC ، Bluetooth) از جمله این روشها هستند که قیمت نسبتاً مناسبی هم دارند و از نظر اقتصادی استفاده از آنها به صرفه است.
کنترل تردد متمرکز
کنترل تردد یا کنترل دسترسی متمرکز ، سیستمی است که تمامی پردازشها بر روی یک پنل مرکزی انجام میگیرد و تمامی تجهیزات توسط آن مدیریت میشود. در سیستم کنترل تردد متمرکز، تمامی اطلاعات بر روی پنل مرکزی ذخیره و پردازش میشود و تمامی دستورات توسط این پنل صادر میشود. در این سیستم دستگاههای کنترل تردد، وظیفه خواندن اطلاعات را دارند (فقط به عنوان کارتخوان یا Reader به کار میروند) و فاقد قابلیت ثبت و پردازش اطلاعات هستند.
مدیریت زمانهای دسترسی افراد در سیستم کنترل دسترسی
محدود کردن زمان دسترسی به ساختمان، اتاق و یا هر محیط دیگر، یکی از راهکارهای ایجاد امنیت بیشتر برای مجموعههای مختلف است. این قابلیت یکی از ویژگیهای اصلی در سیستم کنترل دسترسی است.
قطعاً نیازی نیست که تمامی افراد در تمامی روزها و ساعات، امکان ورود به مجموعه و یا محوطه خاص را داشته باشند. شما میتوانید توسط سیستم کنترل دسترسی، محدودههای زمانی (Time Zone) خاصی را جهت ورود به شرکت یا مجموعه خود در نظر بگیرید. در زمانهای خارج از محدوده تعریف شده، افراد امکان تردد و دسترسی نخواهند داشت.
شما ملزم نیستید همه افراد را به یک صورت و در یک زمان خاص محدود کنید. امکان تعریف گروهای زمانی مختلف و تخصیص این گروهها به افراد مختلف در اکسس کنترل وجود دارد.
به طور مثال پیمانکاران و کارمندان پایه فقط در طول الگوی زمانی تعریف شده مجاز به دسترسی هستند، در حالی که مدیران ارشد می توانند در هر زمان وارد ساختمان شوند.
انتخاب بهترین سیستم کنترل تردد افراد
بهترین سیستم کنترل تردد یا کنترل دسترسی، سیستمی است که سیاستهای امنیتی ورود و خروج را در سازمان شما به بهترین شکل پیاده سازی کند. شما باید ابتدا مشخص کنید که چه خواستهای از کنترل تردد دارید، آنگاه شروع به انتخاب تجهیزات مورد نیاز جهت راهاندازی این سیستم نمائید.
نوع سیستم کنترل تردد نیز در انتخاب تجهیزات مهم است. به طور مثال تجهیزاتی که برای کنترل تردد نفر استفاده میشود با تجهیزات کنترل تردد خودرو متفاوت است. وسعت و گستردگی سازمان شما نیز در انتخاب تجهیزات مهم است. اگر میخواهید از یک سیستم کنترل تردد آفلاین استفاده نمائید، نیازی به انتخاب تجهیزاتی مانند پنل مرکزی، نرمافزار و بستر شبکه ندارید و یک دستگاه کنترل تردد ساده جوابگوی کار شما خواهد بود.
چکیده
سیستم کنترل تردد یک راهکار مدرن و اصولی برای ایجاد و حفظ امنیت است. راهکاری که در گستره وسیعی از سازمانها،ادارات، مراکز بهداشتی و درمانی، مراکز آموزشی، پایانههای حمل و نقل، بانکها، مجتمعهای مسکونی، شرکتهای خصوصی و بسیاری از اماکنی که نیاز به کنترل تردد یا کنترل دسترسی به نقاط یا منابع خاص دارند، مورد استفاده قرار میگیرد.
این سیستم مشخص می کند چه شخص یا اشخاصی مجوز ورود یا خروج به منطقه مورد نظر را دارند؟ نقاط مجاز ورود و خروج این شخص یا این اشخاص کجاهاست؟ این فرد یا افراد در چه زمان هایی اجازه تردد دارند؟ و از چه گذرگاه هایی مجوز عبور و مرور دارند؟ این شخص یا اشخاص اجازه استفاده از چه وسیله و یا وسایلی دارند؟
تا چند سال گذشته ، احراز هویت و تأیید و شناسایی افراد جهت اخذ مجوز دسترسی ، محدود به ورود رمز و یا کارت بود. اختراع و ابداع راهکارهای بیومتریک و فناوریهایی نظیر NFC، Qr Code و ... جهت احراز هویت و استفاده از این روشها در کنترل تردد، روشهای شناسایی افراد را متنوع و ایمنتر کرد. در حال حاضر امکان استفاده از روشهای متنوعی همچون اثر انگشت، چهره ، کف دست، Qr Code در کنار روشهای قدیمی در کنترل دسترسی امکانپذیر است.
به طور کلی سیستم کنترل تردد شامل دو گروه کنترل تردد افراد و کنترل تردد خودرو میشود. گیت و قفل هوشمند از مهمترین تجهیزات در کنترل تردد فرد هستند. در کنترل تردد خودرو نیز از تجهیزات مختلفی همچون آنتن RFID، دوربین پلاکخوان، راهبند، انواع دستگاه کنترل تردد و ... استفاده میشود.
امیدوارم این مقاله مور توجه شما واقع شده باشه.
- شما از چه راهکاری برای کنترل تردد سازمان یا شرکت خودتون استفاده میکنید ؟
- اگه نظر، پیشنهاد و یا سؤالی داشتید در بخش نظرات بنویسید، در اسرع وقت پاسخگو هستم.
بیشتر بدانید
کنترل دسترسی درب با دستگیره هوشمند
کاربرد Anti-Passback در کنترل تردد
رله چیست و چه کاربردی در کنترل دسترسی دارد ؟