چندی پیش، خبری منتشر شد که بانک مرکزی قصد دارد، کارتهای بانکی را به مرور حذف کرده و پرداخت با موبایل را جایگزین آن نماید. سیستمهای پرداخت با موبایل به سرعت در سرتاسر جهان در حال گسترش هستند. این سیستمها شما را از همراه داشتن پول نقد و کارت اعتباری بی نیاز میکنند.
در این مقاله قصد داریم تا به طور مختصر به موضوع پرداخت با موبایل بپردازیم. با ما همراه باشید.
پرداخت با موبایل چیست و چگونه کار میکند؟
پرداخت با موبایل که با عناوین پول موبایلی و کیف پول موبایل نیز شناخته میشود، به خدمات پرداختی اشاره دارد که از طریق یک گوشی موبایل هوشمند انجام میشود. در این سیستم مشتری میتواند جهت خرید انواع کالا یا دریافت انواع خدمات، به جای پرداخت پول نقد و چک و یا استفاده از کارتهای اعتباری، توسط گوشی هوشمند خود هزینه مورد نظر را پرداخت نماید. در این روش برنامه موجود در گوشی شما به حساب بانکیتان متصل میشود و در مواقع لزوم میتوانید توسط گوشی از حساب بانکی خود جهت انجام تراکنشهای مالی برداشت نمائید.
سیستم پرداخت با موبایل (Mobile Payment) برای اولین بار در سال 2000 ثبت اختراع شد. این سیستم ابتدا در کشورهای آسیای جنوب شرقی و کشورهای اروپایی مورد استفاده قرار گرفت و پس از آن در کشورهای آمریکا و کانادا نیز به صورت گسترده مورد استفاده قرار گرفت.
در اوایل، پرداخت با موبایل از طریق ارسال پیام متنی انجام میشد. با پیشرفت تکنولوژی تصاویر چک از طریق دوربین موبایل گرفته شده و برای بانک مربوطه ارسال میشد. در ادامه بانکها ، اپلیکیشنهای موبایلی در اختیار مشتریان خود قرار دادند. مشتری توسط این برنامهها و به کمک دوبین خود، از چک عکس گرفته و به بانک ارسال میکرد، سپس بانک تاییدیه حساب مربوطه را ارسال میکرد.
در سال 2014 ، اپلیکیشنهای پی پال (PayPal) و اپل پی (Apple Pay) توسعه یافته و روشهای نوین پرداخت از طریق پرداخت اسکن بارکد را فراهم ساختند. این برنامهها این امکان را هم برای کاربران خود فراهم ساختند که با قرار دادن گوشی هوشمند خود در مقابل دستگاه کارتخوان، مبلغ مورد نظر را پرداخت کنند. با موفقیت این دو اپلیکیشن، شرکتهای دیگر همچون گوگل و سامسونگ هم اپلیکیشنهای پرداخت با موبایل مختص به خود با نامهای گوگل پی (Google pay) و سامسونگ پی (Samsung Pay)را روانه بازار کردند.
برای استفاده از این اپلیکیشنها باید ابتدا مشخصات حساب بانکی خود را در آن تعریف کنید تا بتوانید از آن به عنوان کیف پول یا کارت بانکی خود استفاده نمائید.
مزایای استفاده از سیستم پرداخت با موبایل
مهمترین مزیت سیستم پرداخت با موبایل، حذف کیف پول فیزیکی و کارت اعتباری است. این کار باعث صرفه جویی در وقت میشود، زیرا مراحل پرداخت در این روش به سرعت انجام میشود. علاوه بر این، محتوای کیف پول الکترونیکی شما نیز برای دیگران قابل مشاهده نیست.
هنگام انتقال و تراکنش مالی در سیستم پرداخت با موبایل، اطلاعات پرداخت رمزگذاری میشوند، بنابراین این سیستم روش پرداخت امنتری نسبت به پرداخت با کارت اعتباری به شمار میرود.
تکنولوژیهای پرکاربرد در پرداخت با موبایل
تکنولوژی QR code و NFC، دو فناوری پرکاربرد قابل استفاده در گوشیهای هوشمند هستند که میتوان از آنها در سیستم پرداخت با موبایل استفاده کرد.
کدهای QR به صورت گسترده در سیستم حمل و نقل کشور چین به کار میرود و از مقبولیت بسیار خوبی در میان مردم این کشور برخوردار است. برای پرداخت کرایه در سیستم حمل و نقل عمومی در چین از QR Code استفاده میشود.
مسافران هنگام پرداخت، اپلیکیشن مربوط به QR Code را بر روی گوشی هوشمند خود اجرا کرده و QR Code آن ایستگاه مترو یا اتوبوس را اسکن میکنند.
در برخی از اپلیکیشنهای پرداخت با موبایل، اطلاعات حساب مشتری در یک کد QR ذخیره میشود و هنگام خرید و پرداخت میتوان با اسکن این کد، از حساب مشتری برداشت نمود.
یکی دیگر از فناوریهای مورد استفاده در گوشیهای هوشمند، NFC نام دارد که به صورت گسترده توسط Apple Pay و Google Pay استفاده می شود. این فناوری نسبت به کدهای QR، سریعتر و امن تر به نظر می رسد.
NFC مخفف عبارت Near Field Communication و به معنی "ارتباط حوزه نزدیک" است. این فناوری یک استاندارد ارتباطی برای گجتهای قابل حمل از جمله گوشیهای هوشمند و تبلتها است که با ایجاد یک ارتباط رادیوی بین دو دستگاه مجهز به این قابلیت، زمینه تبادل اطلاعات را فراهم میسازد. برای ایجاد ارتباط رادیویی (RFID) باید دو دستگاه به هم خیلی نزدیک باشند (در حدود چند سانتیمتر). این فناوری در بیشتر گوشیهای هوشمند جدید وجود دارد.
NFC به صورت گسترده در پرداختهای موبایلی (از جمله خرید از فروشگاهها و سیستم حمل و نقل) کاربرد دارد.
اگر اپلیکیشن پرداخت مورد نظر بر روی گوشی شما نصب بوده و قابلیت NFC نیز بر روی آن فعال باشد، برای پرداخت کافی است، گوشی خود را در نزدیکی دستگاه کارتخوان مخصوص قرار دهید تا تبادل اطلاعات و پرداخت انجام شود.
بسیاری از گیتهای ورودی حمل نقل عمومی در کشور چین به هر دو فناوری QR code و NFC مجهز هستند و تمامی پرداختها با کمک این دو فناوری انجام میشود و دیگر خبری از پرداخت نقدی یا پرداخت توسط کارت نیست.
با توسعه فناوریهای بیومتریک از جمله شناسایی اثر انگشت و تشخیص چهره، کشورهای پیشرفته استفاده از این دو قابلیت بیومتریک را در سیستم پرداخت الکترونیکی با موبایل شروع کردهاند. در حال حاضر متروی برخی کشورها به طور آزمایشی از سیستم تشخیص چهره جهت پرداخت استفاده میکنند که به طور اتوماتیک کرایه را از حساب بانکی مسافر کم می کند.
قابلیت Touch ID که به شکل حسگر اثر انگشت در گوشیهای موبایل وجود دارد، میتواند پرداختهای موبایلی را ایمنتر از کارت اعتباری فیزیکی کند. در این روش کدهای امنیتی مجزایی توسط خدمات تلفن همراه برای هر تراکنش ایجاد میشود. این روش پرداخت نسبت به کارت اعتباری فیزیکی بسیار امنتر است. بازرگانان معمولا تعیین هویت را بررسی نمیکنند، بنابراین پذیرش پرداختهای موبایل اقدامی هوشمندانه برای آنها برای مقابله با جعل و کلاهبرداری در معاملات است.