کارفرما: شخصی است حقیقی یا حقوقی که کارگر به درخواست یا به حساب او در مقابل دریافت مزد کار می کند.
کارگر: شخصی که به هر عنوان در مقابل دریافت دستمزد به درخواست کارفرما کار می‌کند.
کارگاه: مکانی که کارگر به درخواست کارفرما یا نماینده او در آنجا کار می‌کند .
قرارداد کار: قراردای است که معمولاً بصورت مکتوب منعقد شده و به موجب آن کارگر در قبال دریافت دستمزد برای مدت موقت یا بصورت دائمی برای کارفرما کار انجام می‌دهد. در کارهایی که طبیعت آن‌ها جنبه مستمر دارد درصورتی‌که مدتی در قرارداد ذکر نشود، قرارداد دائمی تلقی میشود.
ساعت کار: مدت زمانی است که کارگر نیرو یا وقت خود را به‌منظور انجام کار در اختیار کارفرما قرار می‌دهد.
حق السعی: عبارت است از کلیه دریافت‌های قانونی اعم از مزد یا حقوق، کمک هزینه عائله‌مندی، کمک هزینه مسکن، بن خواربار، ایاب‌وذهاب و ... که کارگر به اعتبار قرارداد کار دریافت می‌نماید.
مزد: وجوه نقد و یا غیر نقد یا مجموع آن‌ها است که در قبال انجام کار به کارگر پرداخت میشود.
مزد ساعتی: مزد مرتبط با ساعات انجام کار
مزد ثابت: عبارت است از مجموع مزدشغل و مزایای ثابت پرداختی به‌تبع شغل )مزایای سختی کار، مزایای سرپرستی ، فوق العاده شغل و ...(
نکته : کمک‌هزینه مسکن، بن خواربار و کمک عائله‌مندی، پاداش افزایش تولید و سود سالانه جزء مزد ثابت محسوب نمی‌شود.
حقوق پایه (مبنا): حقوقی است که برای انجام یک ساعت کار معین و یا تولید یک واحد محصول تعیین و به صورت ساعتی، روزانه، هفتگی و معمولا ماهانه پرداخت میشود.
مزایا: علاوه بر حقوق پایه، مبالغ دیگری در قالب وجوه نقد یا غیر نقد به مبلغ حقوق پایه کارگر اضافه می شود. مزایا به صورت مستمر یا غیرمستمر و نقدی یا غیر نقدی هستند.
مزایایی مستمر: مزایایی است که در کنار حقوق پایه به صورت مستمر و ماهانه به کارگر پرداخت می شود.
مزایای مستمر عبارتند از : کمک هزینه مسکن ، عائله مندی(حق اولاد)، کمک هزینه مسکن، ایاب و ذهاب، حق جذب، بن کارگری (خوار و بار)، فوق العاده بدی آب و هوا، محرومیت از تسهیلات زندگی، محل خدمت، اشتغال خارج از مرکز مشاغل مرزی، شرایط محیط کار، نوبت کاری، کشیک و ... .
مزایایی غیرمستمر: مزایایی است که روال پرداخت ثابتی ندارد و ممکن است هر چند ماه یکبار به کارگران پرداخت شود. برخی از این مزایا عبارت است از: اضافه‌کار، فوق‌العاده مأموریت، هزینه سفر، پاداش انجام کار، عیدی، پاداش آخر سال و وجوه پرداختی بابت لباس و یا در اختیار گذاردن آن، پرداختی هزینه درمان و معالجه کارگران، بازخرید ایام مرخصی و پاداش بهره‌وری و… .
کسورات قانونی: مبالغی است کارفرما به نمایندگی از طرف سازمان‌های مربوطه طبق قانون از حقوق کارکنان کسر و به سازمان‌های ذینفع پرداخت می‌نماید. مهمترین کسورات قانونی اساسی عبارت است از : مالیات حقوق و دستمزد، حق بیمه اجتماعی سهم کارگر
کسورات توافقی: مبالغی است که طبق توافق کارفرما و کارگر از حقوق کارگر کسر می گردد. مانند اقساط وام، مساعده و…
مساعده: مبالغی است که پیش از پایان هرماه به علت نیاز کارگران به آنان پرداخت میشود و در زمان پرداخت حقوق و دستمزد از حقوق کسر می‌گردد.
حق بیمه تأمین اجتماعی: یکی از وظایف کارفرمایان بیمه کردن کارگارن زیر مجموعه خود می باشد. در صورت پرداخت حق بیمه، مزایای قانونی آن (بیمه درمان، بازنشستگی و ... ) شامل حال کارگران خواهد شد. حق بیمه پرداختی به سازمان تأمین اجتماعی، مجموعاً 30درصد حقوق و دستمزد ناخالص هر کارگر قبل از کسورات است.
بیمه‌شده: شخصی است که راسأ مشمول مقررات تأمین اجتماعی بوده و با پرداخت مبلغی به‌عنوان حق بیمه، حق استفاده از مزایای مقرر در قانون تأمین اجتماعی را دارد.
حق بیمه سهم کارگر: ۷% حقوق و دستمزد ناخالص قبل از کسورات کارگر است که هرماه توسط کارفرما از حقوق وی کسر و به‌حساب سازمان تأمین اجتماعی واریز می‌گردد.
حق بیمه سهم کارفرما: کارفرما بابت هرکدام از کارکنان خود ۲۳ % حقوق و دستمزد ناخالص قبل از کسورات را هرماه محاسبه و به‌حساب سازمان تأمین اجتماعی واریز می‌نماید. ۳% از این مبلغ مربوط به بیمه بیکاری کارکنان است.
بیمه بیکاری: بیمه بیکاری به‌عنوان یکی از حمایت‌های سازمان تأمین اجتماعی در قبال کارگران است. سازمان تأمین اجتماعی مکلف است با دریافت حق بیمه مقرر به میزان ۳% حقوق و دستمزد ناخالص کارگر که توسط کارفرما پرداخت می‌گردد، به بیمه‌شدگانی که طبق مقررات این قانون بیکار می‌شوند مقرری بیمه بیکاری پرداخت نماید.
مالیات حقوق: بخشی از حقوق کارگران مشمول مالیات می شود که پس از کسر به وزارت اقتصاد و دارایی پرداخت می گردد.
|
بیشتر بدانید: · الزامات مهم در محاسبه حقوق و دستمزد |
